"Uczelnie nie stwarzają dobrych warunków studentom". Humaniści wciąż protestują

Komitet Kryzysowy Humanistyki Polskiej (KKHP) chce, by rząd jeszcze przed wyborami wprowadził pewne zmiany w szkolnictwie wyższym. Oczekuje też na spotkanie z premier Ewą Kopacz w tej sprawie. W przeciwnym razie zapowiada kolejne protesty na uczelniach.

Według resortu nauki duża część postulatów przedstawianych przez Komitet jest już zrealizowana, bądź jest w trakcie realizacji.

Swoje postulaty – po raz kolejny w tym roku – przedstawiciele KKHP przedstawili w czwartek w Warszawie, na konferencji prasowej zorganizowanej przed siedzibą Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Przypomnieli, że na początku czerwca kilkuset przedstawicieli świata nauki przeszło przez Warszawę w tzw. czarnej procesji i złożyło swoje postulaty do KPRM.

- Pani premier na ten apel nie odpowiedziała, podobnie jak nie odpowiedziała na przedstawiony 3 lutego pakiet antykryzysowy - powiedział podczas konferencji prasowej Mateusz Piotrowski z Komitetu. - W ciągu dwóch tygodni oczekujemy spotkania z premier Kopacz i wdrożenia rozwiązań prawnych jeszcze przed wyborami. Jeśli to się nie stanie, jeśli rząd znowu wykaże się antyobywatelską postawą, arogancją, to będziemy zmuszeni na jesieni do kolejnych protestów - zapowiedział Piotrowski.

Jego zdaniem do głównych problemów polskiego szkolnictwa należą: "prekaryzacja", czyli "uśmieciowienie" uczelni; ich rosnąca biurokratyzacja oraz "pendolinizacja, czyli coraz większa dewastacja ośrodków pozametropolitalnych".

- Młodzi naukowcy i doktoranci nie mają dostępu do porządnych dofinansowań, w związku z czym prowadzą badania, które nie mogą być dobrze prowadzone ani rzetelnie dokończone. Przez to psuje się jakość polskiej nauki i samego nauczania. Tak samo jest w przypadku studentów. (…) Tak naprawdę nie mają czasu, aby studiować, latają między zajęciami, a potem idą do pracy, bo nie mogą się utrzymać. Uczelnie nie stwarzają dobrych warunków studentom, którzy mają trudności ekonomiczne – oceniła w czwartek Monika Helak z KKHP.

Jednym z najważniejszych postulatów Komitetu Kryzysowego Humanistyki Polskiej jest uniezależnienie finansowania uniwersytetów od liczby studentów. Dzięki temu, zdaniem protestujących, niż demograficzny może być szansą na poprawę jakości kształcenia, studenci będą mogli pracować w mniejszych grupach, a wykładowcy będą mieli więcej czasu na przygotowanie się do zajęć.

KKHP postuluje też zmniejszenie udziału grantów - zdobywanych w konkursach - na rzecz stabilnego finansowania wydziałów uniwersyteckich. - Obecnie granty są najważniejszym źródłem finansowania badań naukowych. 10 proc. naukowców zgarnia 90 proc. puli grantowej - argumentują przedstawiciele humanistów.

Domagają się też zmiany sposobu oceniania badań przez wprowadzenie innych mierników oceny projektów badawczych dla nauk ścisłych i humanistycznych. Wśród postulatów znalazł się też realny wzrost finansowania nauki. - Obecnie poziom finansowania nauki kształtuje się na poziomie 0,43 proc. PKB. Rząd obiecał wzrost finansowania do 2 proc. PKB do końca dekady. KKHP proponuje urealnić ten postulat do 1,2 proc. – napisali w piśmie, które złożyli w czerwcu do KPRM.

Systemowych zmian w finansowaniu szkolnictwa wyższego KKHP domaga się od kilku miesięcy. Swe postulaty przedstawiciele Komitetu wypracowali podczas kongresu "Kryzys uczelni - kryzys nauki - kryzys pracy", który w lutym br. odbył się w Warszawie. Pod postulatami, określanymi jako "pakiet antykryzysowy", podpisali się wówczas reprezentanci ponad 70 jednostek naukowych, które groziły protestami w przypadku zignorowania ich propozycji. W marcu z przedstawicielami Komitetu spotkał się wiceminister nauki Marek Ratajczak. Zdaniem KKHP odpowiedź resortu nauki na postulaty środowiska była rozczarowująca, dlatego w maju zorganizowali oni "wykład okupacyjny" przed gmachem resortu.

Poproszony przez PAP o komentarz do czwartkowej konferencji KKHP, resort nauki podkreślił, że duża część postulatów przedstawianych przez Komitet jest już zrealizowana, bądź jest w trakcie realizacji. - W finansowaniu nauki premiowana jest jakość; kończą się prace nad zmianą ocen jednostek naukowych, gdzie jeszcze mocniej brana jest pod uwaga specyfika nauk humanistycznych; uczelnie mają możliwość współpracy z szerokim otoczeniem społecznym, w tym ze związkami zawodowymi i organizacjami pozarządowymi - napisano w odpowiedzi przesłanej przez Biuro Prasowe Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW).

Przypomniano również, że MNiSW „od dawna prowadzi dialog z Komitetem”.

- Najpierw jego przedstawiciele byli w siedzibie resortu na spotkaniu z wiceministrem Markiem Ratajczakiem, potem – podczas protestu przed budynkiem MNiSW – spotkała się z nimi minister Lena Kolarska-Bobińska. KKHP dostał też pisemną odpowiedź na przedstawione przez siebie postulaty. W czerwcu, kiedy odbyła się debata środowiska naukowego na temat przyszłości polskiej nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawiciele Komitetu również byli na niej obecni. Na zaproszenie MNiSW osoba reprezentująca KKHP wzięła też udział w jednym z paneli tematycznych – podał resort.

PAP - Nauka w Polsce

Fot. K. Zatycki