Edukacja po afrykańsku

Podróż off-roadowa przez kraje afrykańskie ma ten plus, że jesteśmy w stanie w pewnym sensie wmieszać się w tłum, wtopić w lokalną kulturę, żyć życiem tamtejszej ludności. Dzięki temu na własne oczy można skonfrontować nasze dotychczasowe wyobrażenia o afrykańskim świecie z rzeczywistością. Na co dzień słyszy się wiele na temat zacofania kontynentu afrykańskiego w wielu płaszczyznach życia społecznego. Jak wygląda obecna sytuacja edukacji wyższej?

Tradycja edukacji wyższej w Afryce Zachodniej  nie jest zbyt długa, większość uniwersytetów funkcjonuje od około 50 lat. Powstawały one w następstwie odzyskiwania przez kraje suwerenności. W latach 90-tych system edukacji wyższej francuskojęzycznej Afryki przeżywał kryzys. Wynikał on z niedostatecznego poziomu nauczania, braku odpowiedniej struktury przyjęć, niedostatecznego zatrudnienia w strukturze edukacyjnej.

Aby sytuacja uległa poprawie, w pierwszej kolejności usiłowano znaleźć rozwiązania indywidualne dla każdego kraju. Jednak ostatecznie władze doszły do wniosku, że siła tkwi w pracy zespołowej. Połączono sieć instytucji naukowych zaangażowanych w przyjęcie nowego systemu edukacji i badań naukowych. 16 uczelni Afryki Zachodniej przyjęło system LMD (fr. License, Maitrise, Doctorat). Oznacza on podział na studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie. Dzięki temu przystosowano uniwersytety afrykańskie do norm zachodnich i ujednolicono praktykę nauczania. Umożliwia to również większą mobilność uczniów i nauczycieli.
 
Równolegle każda uczelnia stworzyła własną komisję, której zadaniem jest lokalne wdrożenie reformy LMD. System ten wymaga nie tylko ustanowienia nowych mechanizmów zarządzania, edukacji i bardziej spójnych i praktycznych modeli nauczania. Aby sprostać kolejnym wyzwaniom, uczelnie dostrzegają potencjał nowoczesnych technologii. Ponadto, e-learning może być odpowiedzią na niedobór nauczycieli w Afryce.

W krajach Afryki Zachodniej system edukacji obecnie wygląda zatem  podobnie, jak w krajach Europy. Jednak wciąż obserwujemy tam niedobór pod względem liczby kierunków studiów. Z tego względu wielu Afrykańczyków wyjeżdża na studia zagraniczne, najczęściej do Anglii, Francji, Niemiec, Belgii, Portugalii, Szwajcarii, Polski, Rosji, a także do Stanów Zjednoczonych, Kanady i Japonii. W związku ze wzmożoną obecnie współpracą gospodarczą Afryki z Chinami, kraj ten oferuje młodym Afrykańczykom stypendia naukowe, z czego coraz chętniej korzystają.

Afryka jest kontynentem bardzo zróżnicowanym wewnętrznie. Ma najwyższy przyrost naturalny na świecie i jednocześnie najniższy wskaźnik PKB na jednego mieszkańca. Przemierzając kraje Afryki Zachodniej widoczna jest edukacja w różnym wydaniu. Od uczelni znajdujących się w pięknych nowoczesnych budynkach, po skromne ławki wystawione na chodniku, wypełnione uczniami. Afryka wciąż przeżywa wzmożony wzrost liczby ludności, zatem liczba potencjalnych uczniów, studentów stale rośnie, za czym nie nadąża rozwój szkolnictwa wyższego.

Fakty z Expedycji IV Kongo – do serca Afryki: www.e4kongo.pl
Polub nas na: www.facebook.com/e4kongo

Iwona Suwara

Fot. D.Sikorska, W.Stopka-Brzyskowy