Kto to jest rektor? Czyli co robi najważniejsza osoba na uczelni

Uczelnia, jak każda instytucja, musi być przez kogoś zarządzana. Oczywiście, niezbędna do tego jest też odpowiednia administracja. Na jej czele musi jednak stać ktoś jeszcze. Tym kimś jest właśnie rektor uczelni. Choć jego rola nie zalicza tylko do zarządzania uczelnią, to właśnie to jest esencją jego stanowiska. Kompetencje rektora sięgają jednak znacznie dalej. Oto kim jest najważniejsza osoba na uczelni!

Rektor - definicja

Rektor to tytuł, nadawany osobie zarządzającej szkołą wyższą. Dawniej był też używany przez zwierzchników niektórych instytucji kościelnych i zakonów. Pierwszy raz pojawił się już w czasach Cesarstwa Rzymskiego, w którym rektorzy byli namiestnikami podlegającymi prefektom (reprezentant władcy).

Mówiąc o rektorach lub zwracając się do nich, należy pamiętać o odpowiednim tytułowaniu ich mianego "jej/jego magnificencji".

Etymologii słowa "rektor" możemy dopatrywać się w języku łacińskim, gdzie rector to "władca" "zarządca".

Co robi rektor?

W skład szeroko pojętego zarządzania uczelnią wchodzą takie rzeczy jak ustalanie planów i strategii dotyczących polityki kadrowej, badań prowadzonych na uczelni i kształcenia. Siłą rzeczy, odpowiedzialny jest też za dysponowanie finansami uczelnianymi. Rektor to też pośrednik pomiędzy szkołą wyższą a Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Jako przedstawiciel danej szkoły wyższej, rektor zatwierdza i podpisuje umowy pomiędzy instytucjami naukowymi. Oprócz zarządzania uczelnią i podejmowania decyzji najwyższego szczebla, rektorzy pełnią też funkcję reprezentatywną - występują i przemawiają na uroczystościach.

Rektorzy posiadają też swoich zastępców - prorektorów. Zajmują się oni sprawami z konkretnego zakresu, takimi jak dydaktyka, jakość kształcenia, sprawy studenckie itd. Rektorzy mogą też oddelegować do konkretnych zadań komisje i zespoły rektorskie, np. w kwestii przyznawania zapomóg od uczelni i stypendiów.

Warto też wspomnieć, że rektor może ogłaszać godziny oraz dni rektorskie, czyli takie, w trakcie których nie odbywają się zajęcia dydaktyczne na uczelni.

Kto może zostać rektorem?

Rektor jest wybierany drogą głosowania. Kadencja rektora trwa 4 lata. Maksymalnie, jedna osoba może urzędować na tym stanowisku przez 2 następujące po sobie kadencje. By zostać kandydatem na rektora, trzeba posiadać co najmniej stopień naukowy doktora. Obowiązkowo, należy też być pracownikiem naukowym, zatrudnionym w szkole wyższej, do której wyborów rektorskich się przystępuje.

Uroczysty strój akademicki rektora

Jednym ze sposobów na poznanie rektora jest zwrócenie uwagi na jego ubiór. Kluczowym elementem są tutaj insygnia władzy rektorskiej. Jest to łańcuch, berło oraz najczęściej czerwona toga, przyozdobiona dodatkowo futrem.

Oczywiście, rektorzy nie ubierają się w ten sposób na co dzień. Jest to strój odświętny, który ubierany jest jedynie podczas uroczystości na uczelni i oficjalnych wystąpień publicznych. To właśnie wtedy najłatwiej jest rozpoznać rektora, ponieważ na co dzień, będzie pewnie chodził ubrany jak każdy inny pracownik uczelni.

KSK

fot. Krzysztof Zatycki

Źródła: wikipedia.org; uw.edu.pl;