Jak efektywnie przygotować się do matury?

Przygotowania do egzaminów maturalnych wymagają dokładnego zrozumienia, co jest oczekiwane od uczniów. Mimo że oficjalne wymagania egzaminacyjne są dostępne na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, ich interpretacja może być trudna. Warto zaufać doświadczonym nauczycielom, korepetytorom lub ekspertom, którzy potrafią przekształcić te ogólnikowe wymagania w konkretny plan nauki.

Jak efektywnie przygotować się do matury?

Oto kilka kluczowych wskazówek, które warto wziąć pod uwagę w przygotowaniach do egzaminów maturalnych, które można wynieść z lektury tych dokumentów.

1. Ważne jest, aby opanować faktograficzne aspekty materiału, ale także umieć je zrozumieć i zastosować w różnych kontekstach.

2. Umiejętność czytania ze zrozumieniem oraz analizy informacji jest kluczowa, ponieważ wiele zadań egzaminacyjnych polega na interpretacji tekstu.

3. W przypadku egzaminu z chemii, fizyki i matematyki, umiejętności matematyczne są nieodzowne, ponieważ często trzeba będzie dokonywać obliczeń.

4. Regularne ćwiczenie różnorodnych zadań jest bardzo ważne. Dzięki nim możliwe jest identyfikowanie obszarów wymagających dodatkowej uwagi.

5. Zwracanie uwagi na czasowniki operacyjne w treści zadania jest bardzo ważne. Są to na przykład - "Opisz", "Wyjaśnij" czy "Uzasadnij". Wymagają one konkretnej odpowiedzi. Jest to w szczególności ważne w przypadku egzaminu z Biologii.

6. Warto nie ograniczać się w nauce tylko do listy wymagań egzaminacyjnych, ponieważ istnieje możliwość, że pewne zagadnienia zostały zawarte w dokumentach dotyczących wcześniejszych etapów nauki i są wymagane, nawet jeśli nie są wyraźnie wymienione w wymaganiach na poziomie maturalnym. Z tego względu zaufanie do doświadczonych nauczycieli i ekspertów może zaoszczędzić wiele czasu i stresu w trakcie przygotowań.

Teraz zastanówmy się dlaczego wyniki na egzaminach maturalnych często pozostawiają wiele do życzenia. Istnieje wiele powodów, które mogą wpływać na słabe rezultaty. Oto 19 czynników, które warto przeanalizować. Są to błędy, które popełniają często uczniowie. Podzielone są na 5 grup - selekcję materiału, planowanie nauki, systematyzowanie wiedzy, wspólne uczenie się i dbanie o motywację.

Błędy w selekcji materiału do matury:

1. Brak pełnej selekcji materiału - Często popełniamy błąd, ignorując pewne działy materiału, co może prowadzić do utraty punktów na maturze. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć pełen zakres materiału i go opanować.

2. Brak uzupełnienia podstawowej wiedzy - Jeśli brakuje nam podstawowej wiedzy z wcześniejszych etapów edukacji, może to skomplikować rozwiązywanie zadań maturalnych. Ważne jest regularne uzupełnianie tych braków.

3. Zły dobór materiałów do nauki - Wybieranie źródeł nauki, które nie są dostosowane do aktualnego formatu matury, może prowadzić do problemów z selekcją materiału. Konieczne jest dostosowanie materiałów do obowiązującej formuły egzaminu.

4. Nauka z wielu źródeł naraz - Ucząc się zbyt wielu źródeł naraz, możemy się rozproszyć i przegapić pewne zagadnienia. Lepiej jest wybrać jedno główne źródło wiedzy.

5. Nieoptymalne ustawienie priorytetów - Ustalając priorytety nauki na podstawie częstotliwości pojawiania się zagadnień na maturze, można popełnić błąd, ignorując inne istotne aspekty materiału.

Błędy w planowaniu nauki do matury:

1. Brak planu nauki - może prowadzić do dezorganizacji i utraty motywacji. Planowanie jest kluczowe dla prowadzenia efektywnej nauki.

2. Brak monitorowania postępów - Brak śledzenia, czy postępujemy zgodnie z planem, może prowadzić do opóźnień i stresu przed egzaminem.

3. Brak uwzględnienia pełnego materiału - nie uwzględnianie materiału, który wymaga dodatkowej powtórki lub uzupełnienia, może prowadzić do luk w wiedzy na egzaminie.

4. Zbyt późny start nauki - rozpoczęcie nauki zbyt późno może prowadzić do braku czasu na opanowanie pełnego zakresu materiału.

Błędy w systematyzacji wiedzy

1. Brak odtwórek -  odtwórki, czyli regularne powtórki materiału, są kluczowe dla trwałego zapamiętania wiedzy. Ich brak powoduje, że z czasem postępuje proces zapominania i do czasu jak przyjdzie dzień egzaminu wiele treści uleci nam z głowy.

2. Nie rozkładanie nauki w czasie - zbyt intensywne uczenie się w krótkim okresie może prowadzić do szybkiego zapomnienia materiału, przemęczenia i tym samym ograniczać efekty nauki.

3. Brak robienia notatek -  notatki pomagają w systematyzacji wiedzy i ułatwiają późniejsze odtwórki. Warto je robić samodzielnie, gdyż wtedy zysk z pracy z notatkami jest kilkukrotnie większy niż, gdy uczymy się z czyiś notatek.

4. Niewystarczająca ilość zadań maturalnych - rozwiązywanie zadań maturalnych jest nieodzowne w procesie nauki. Musimy je robić, jeśli chcemy nabyć wprawy w rozwiązywaniu matury.

5. Brak samodzielnego rozwiązywania zadań - rozwiązywanie zadań samodzielnie jest kluczowe dla efektywnej nauki, gdyż tylko wtedy rzeczywiście sprawdzamy czy potrafimy rozwiązać zadanie. Stąd wszelkich pomocy naukowych powinniśmy używać po próbie samodzielnego rozwiązania zadania.

6. Brak analizy popełnianych błędów - nie analizowanie błędów przy rozwiązywaniu zadań może prowadzić do popełnienia tych samych błędów na egzaminie. Warto prowadzić własną listę najczęściej popełnianych błędów.

Błędy w aspekcie uczenia się z innymi osobami - nauka bez wsparcia

1. Błąd całkowicie samodzielnej nauki - uczenie się całkowicie samodzielnie bez wsparcia nauczyciela lub korepetytora może prowadzić do nieświadomego popełniania błędów. Zalecane jest korzystanie z dostępnych źródeł wsparcia, szczególnie przy rozwiązywaniu zadań maturalnych.

2. Brak zadawania pytań - unikanie zadawania pytań jest powiązane z nauką bez wsparcia, ale nawet gdy je mamy czasami z niego nie korzystamy w pełni. Aktywne zadawanie pytań, zarówno sobie, nauczycielowi, jak i narzędziom online, poprawia efekty nauki.

3. Błąd w nie wykorzystywaniu doświadczeń innych osób - pomijanie doświadczeń innych ludzi może prowadzić do popełniania błędów, który łatwo dało się uniknąć. Warto korzystać z wiedzy i wskazówek innych, aby uniknąć zbędnego eksperymentowania.

Błędy w nauce powodujące spadek motywacji do nauki do egzaminu

1. Kumulacja wcześniejszych błędów - powyższe błędy popełniane w innych obszarach powodują ograniczone efekty nauki, a to wpływa negatywnie na naszą motywację do dalszego wysiłku.

2. Brak kontrolowania swojej motywacji - uczniowie rzadko zdają sobie sprawę, że mają kontrolę nad własną motywacją. Uświadomienie sobie tej kontroli pomaga usprawnić proces nauki, dlatego powinniśmy to zrobić. Kluczowe w tym względzie są efekty nauki, które powinniśmy mierzyć. Obserwacja efektów nauki - śledzenie postępów i obserwacja osiągnięć wzmacnia motywację. Wpływ na układ nagrody w mózgu, wydzielanie dopaminy i poczucie satysfakcji.

3. Brak obserwacji błędów i obszarów wymagających uwagi - obserwacja błędów również buduje motywację. Błędy w nauce są szansą do nauki i unikania ich na egzaminie. Każdy błąd popełniony przy nauce to błąd, które nie popełnimy na egzaminie, dlatego warto je obserwować, nazywać i tworzyć listę popełnianych błędów, gdyż to pozwala ich uniknąć w przyszłości.

Dla krótkiego podsumowania warto spojrzeć na trzy kluczowe aspekty motywacji, o jakich powinniśmy myśleć. Pamiętając o tych kluczowych aspektach, możesz skutecznie zarządzać swoją motywacją do nauki i osiągnąć lepsze wyniki w przygotowaniach do egzaminów. Są to:

Cel nauki - świadomość celu pisania matury i tego co Ci da w życiu.
Skuteczność nauki - zrozumienie efektywnego sposobu uczenia się i unikanie błędów, które zostały opisane w tym artykule. 

Wsparcie otoczenia - warto prosić o pomoc, nauczycieli, rodziców czy rówieśników.

Tworzenie dobrego planu nauki do matury.

Mądry plan działania jest kluczem do sukcesu podczas przygotowań do egzaminów maturalnych. Może do tego posłużyć prostą metodę UNIPLAN, która pomoże stworzyć efektywny plan nauki, uwzględniając cztery kluczowe aspekty: zakres pracy, jakość nauki, dostępne zasoby oraz terminy.

Zakres pracy: To, co musimy zrozumieć i zapamiętać. To zakres materiału określony w podstawie programowej. Im bardziej kompleksowo opanujemy ten materiał, tym większa szansa na osiągnięcie wysokiego wyniku.

Jakość nauki: Określamy cel, czyli wynik jaki chcemy osiągnąć na maturze z danego przedmiotu. Wyższa jakość nauki przekłada się na lepsze wyniki. Jeśli potrzebujesz poprawić efektywność nauki, rozważ znalezienie wsparcia lub sposobów na bardziej efektywne uczenie się.

Dostępne zasoby: Twoje dostępne zasoby obejmują czas, tempo nauki, dostęp do materiałów edukacyjnych i umiejętność nauki. Wykorzystaj najlepsze materiały i naucz się efektywnie uczyć się, aby zwiększyć swoje szanse na sukces.

Terminy: Przemyśl, kiedy odbędzie się egzamin maturalny. Planuj naukę z myślą o tym terminie.

Metoda UNIPLAN pozwoli  zidentyfikować obszary, w których potrzebujemy poprawy i dostosować plan nauki. Na przykład, jeśli odczuwamy trudności w efektywnym uczeniu się, rozważmy poszukanie pomocy, na przykład w formie kursu efektywnej nauki.

Jeśli masz wolne tempo nauki, rozpocznij naukę wcześniej. Celując w wyniki na poziomie 90%, efektywna nauka jest niezbędna, ponieważ czas jest ograniczony, i nie warto go marnować na nieefektywne metody.

Jeśli potrzebujesz pomocy w opracowaniu planu nauki, poniżej znajdziesz kilka rad, które mogą Ci pomóc.

Zacznij od określenia dostępnego czasu i obliczenia, ile czasu potrzebujesz na opanowanie całego materiału teoretycznego i praktyczne zadania maturalne. Średnio, potrzebujesz około 200 godzin na przygotowania do matury z biologii lub chemii. Potraktujemy to przedmioty jako przykład, bo należą do najbardziej czasochłonnych.

Monitorujmy postępy co 20 godzin nauki, oceniając, ile procent naszego planu zostało zrealizowane. Dostosowujemy plan w zależności od tempa nauki. Jeśli trzeba, to plan musi zostać wydłużony.

Jeśli mamy zamiar rozwiązać więcej niż 500 zadań maturalnych, uwzględnijmy średnio 6 minut na każde zadanie.

Przykład:

Jeśli masz 9 miesięcy do matury i uczysz się 2 razy w tygodniu po 3 godziny, możesz poświęcić 24 godziny miesięcznie. To oznacza, że będziesz potrzebować około 8,3 miesiąca na realizację pełnego planu nauki do matury z Biologii lub Chemii. Jeśli możesz zwiększyć częstotliwość do 3 razy w tygodniu, zakończysz plan w 5,5 miesiąca, a pozostałe 3 miesiące możesz przeznaczyć na praktykę z zadaniami maturalnymi, powtórki i utrwalanie wiedzy. Oznacza to, że pozwoli Ci to nauczyć się całego materiału do matury z Biologii i zrealizować łącznie około 1000 zadań maturalnych w ciągu 9 miesięcy, co bardzo dobrze przygotuje Cie do matury.

Podsumowanie

Planowanie nauki do matury wymaga uwzględnienia wielu czynników. Warto uwzględnić te aspekty, aby stworzyć plan, który będzie efektywny i dopasowany do naszych potrzeb.

Pamiętajmy, że regularne ocenianie postępów jest kluczowe dla sukcesu w nauce. Kontrolujmy tempo nauki i jej efektywność, korzystając z zadań maturalnych do sprawdzania swojej wiedzy. Na bieżąco monitorujmy i dostosowujemy nasz plan nauki do tempa nauki i celów.

Planowanie nauki na maturę z kilku przedmiotów może być wyzwaniem, ale odpowiednio wcześnie rozpoczęta i efektywna nauka pozwoli Ci osiągnąć sukces na egzaminie.

Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja nauka realizuje wszystkie opisane w tym wpisie założenia, to warto sprawdzić portal Więcej niż Matura, na którym znajdziesz Kurs Efektywnej Nauki dla maturzystów jak i sprawdzone kursy przygotowujące do matury z Biologii i Chemii.

Autor lek. Dariusz Chrapek z Więcej niż Matura

Artykuł Partnera

fot. materiały Partnera