Poznaliśmy szczegóły Pakietu Wolności Akademickiej. Co się zmieni?

9 grudnia 2020 r. odbyła się konferencja, na której Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek, wraz z sekretarzem stanu w MEN Wojciechem Murdzekkiem, przedstawili informacje o Pakiecie Wolności Akademickiej. Jest to projekt zmian zaproponowany przez szefa resortu nauki, który ma zagwarantować wolność naukowcom w polskich uczelniach. Co to oznacza w praktyce?

Zobacz też: Nowe wytyczne covidowe dla Uczelni [Grudzień 2020].

W skrócie:

• Pakiet Wolności Akademickiej to nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
• Jej główne założenia to urzeczywistnienie konstytucyjnego prawa do wyrażania poglądów oraz  poszanowanie wolności na płaszczyźnie nauczania, badań naukowych oraz debaty akademickiej.
• Na razie jest to propozycja zmian, która teraz będzie konsultowana ze środowiskiem akademickim, a następnie przejdzie całą drogę legislacyjną.

Pakiet Wolnościowy ministra Czarnka

Jeszcze w listopadzie, szef resortu nauki sygnalizował potrzebę wprowadzenia tzw. Pakietu Wolnościowego. Jego celem miało być urzeczywistnienie w świecie akademickim art. 25 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który brzmi: - Władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.[1]

Stąd też Pakiet Wolności Akademickiej ma być nowelizacją ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawcy przedstawiają projekt jako coś, co ma zapewnić w świecie nauki wolność w zakresie nauczania, prowadzenia debat i badań oraz ogłaszania ich wyników, przy jednoczesnym zachowaniu zasad pluralizmu światopoglądowego i przepisów porządkowych uczelni.

Co zmienia Pakiet Wolności Akademickiej?

Pakiet Wolnościowy jeszcze nie wszedł w życie. Podczas konferencji zostały przedstawione jego założenia. Kolejnym etapem są konsultacje ze środowiskiem akademickim, po którym rozpocznie się proces legislacyjny.

Pakiet Wolnościowy zakłada m.in., że:

• Nauczyciel akademicki nie będzie mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej za wyrażanie przekonań religijnych, światopoglądowych czy filozoficznych
• Nauczyciel akademicki musi być poinformowany o rozpoczęciu postępowania wyjaśniającego dotyczącego jego osoby. Do czasu zakończenia postępowania, nie może on zostać zawieszony.
• Możliwość złożenia zażalenia do komisji dyscyplinarnej przy ministrze, kiedy postępowanie związane jest z wyrażeniem swoich przekonań religijnych, światopoglądowych lub filozoficznych. Postępowania niezakończone przed wprowadzeniem nowych przepisów będą umorzone.
• Do poszanowania wolności nauczania, badań naukowych i ogłaszania ich wyników zobowiązani zostają Rektorzy.

Z całością projektu można zapoznać się na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego:
https://www.gov.pl/web/nauka/pakiet-wolnosci-akademickiej

Konferencja nt. Pakietu Wolności Akademickiej

Poniżej możecie zobaczyć wideokonferencję, na której zostały przedstawione informacje o Pakiecie Wolności Akademickiej.

KSK

fot. screen youtube.com/Ministerstwo Edukacji Narodowej

Źródła: gov.pl/web/nauka; naukawpolsce.pap.pl

[1] https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm